De keerzijde van de datawereld; wat mag Google van jou weten?

Voor de vierde industriële revolutie zijn gegevens van cruciaal belang. Datagedreven beslissingen zijn een voorwaarde voor zakelijk succes. Door te werken op basis van data kunnen organisaties de productkwaliteit verbeteren, trends voorspellen en de time-to-market verkorten. 

Kortom, datagedreven werken is hot. Niet alleen bij productiebedrijven, maar ook bij de dienstverleners om ons heen. Dat klinkt als een mooie ontwikkeling, maar datagedreven werken heeft ook een keerzijde. Vind je het bijvoorbeeld goed dat Google weet welke films en series je vorige week hebt gezien? Of wat jouw politieke voorkeur is?  

Datadeskundige Alex Dowdalls wijst in dit artikel op het ethische aspect van onze datagedreven wereld. 
 
We zitten momenteel middenin een overgang naar een datagedreven wereld. Niet voor niets noemt het World Economic Forum deze periode de 'vierde industriële revolutie', een transformatie gedreven door data en datagedreven werk. Het zijn dan ook niet de software en systemen die organisaties gebruiken die anders zijn, maar de manier waarop zij gegevens gebruiken verschilt van eerdere periodes. Veel bedrijven gaan over op datagestuurd werken, ze maken gebruik van data om de echte wereld te beïnvloeden.  

Je weet waarschijnlijk wel dat veel bedrijven je persoonlijke gegevens verzamelen. Denk aan Google, Spotify, webshops zoals H&M en je telefoonprovider. Maar realiseer jij je ook de impact van deze datagedreven wereld? Hoeveel gegevens denk je dat Google over jou heeft verzameld? Wat vind je van het feit dat Google weet wat je doet, waar je bent, waar je online naar zoekt en wie er naast je zit? Met Google Takeout kun je er precies achter komen wat Google allemaal over je weet. Probeer het eens!  
 
In de huidige datagedreven wereld gebruiken partijen als Google deze informatie om een psychologisch profiel van de gebruiker op te bouwen. Dit profiel kunnen ze gebruiken om je te manipuleren. Hoe datagedreven organisaties dit doen? Ze plaatsen je in een categorie die overeenkomt met je dataprofiel. Datagedreven organisaties weten bijvoorbeeld niet alleen je kledingvoorkeuren, maar ook de kleuren, de stijl en de merken waar jouw voorkeur naar uitgaat. 

Hoe komen datagedreven organisaties achter mijn interesses? 

Alle applicaties die je gebruikt zijn datagedreven. Google, Instagram, Facebook, TikTok – al deze apps verzamelen informatie over jou. Op basis van deze gegevens biedt een recommendation engine je bepaalde informatie aan. Door deze gegevens te analyseren weet een datagedreven bedrijf precies welke informatie jij interessant vindt. Commerciële datagedreven bedrijven kunnen op deze informatie bieden in een soort veiling. Dit gebeurt in een kwestie van microseconden. De winnaar van de veiling mag jou benaderen, dit gebeurt bijvoorbeeld met een advertentie. Probeer het zelf maar eens: welke advertentie krijg je te zien als je een applicatie of website opent? 

Datagedreven organisaties en hun apps vragen je eerst om akkoord te gaan met hun voorwaarden. Heb je 'akkoord' aangevinkt? Dan word je waarschijnlijk afgeluisterd. Met datagestuurde apps, zoals apps om weersvoorspellingen te controleren, kunnen datagedreven organisaties ook gemakkelijk een profiel van de gebruiker opbouwen. Met deze apps deel je namelijk je locatie. Zo kan een datagestuurde organisatie achterhalen waar je woont, waar je graag winkelt en waar je werkt. Maar ook hoe je naar je werk gaat en waar je graag bent in je vrije tijd. 

De datawereld gaat verder dan kledingcommunicatie en het voorspellen van het weer. Er wordt bijvoorbeeld ook veel propaganda verspreid. Hierbij kun je denken aan complottheorieën. Pas goed op dat je niet te vaak naar dezelfde informatie kijkt, want voor je het weet zuigen datagedreven bedrijven als TikTok en YouTube je een tunnel in. Hoe dat in zijn werk gaat? In onze datagedreven wereld leren aanbevelingsmachines heel snel wat je leuk vindt en weten ze dus welke content ze je moeten aanbieden. 

Voorbereiden op de datagedreven wereld 

Wees je ervan bewust dat de datagedreven wereld overal is en hoe datagestuurde bedrijven te werk gaan. Wij hebben daar onze eigen manier voor: de data-driven foundation. Hiermee shockeren we mensen bewust. Duik maar eens in de gegevens van je Facebook- of Instagram-profiel. De privacywetgeving is in het leven geroepen door het gebruik van telefoons. Je mag nu dus altijd opvragen wat bedrijven van jou weten. Ben je ervan op de hoogte? Vind je dat dan oké of moeten ze het verwijderen? Sommige mensen denken ‘’Nou, ik krijg graag producten aangeboden waar ik belangstelling voor heb.’’ Dan is het niet erg. Maar wat als het om jouw politieke voorkeuren gaat? Of de ziektes waarop je googelt. Stel: je gelooft in complottheorieën, wil je dan dat iedereen dat weet of niet? De inzameling van informatie heeft een positieve én een negatieve kant. 

Hoe werk je ethisch verantwoord met data? 

Je kunt niet meer om data en een datagedreven werkwijze heen. Gelukkig kun je hier goed ethisch verantwoord mee werken. Het datagedreven businessmodel presteert beter dan het traditionele businessmodel. Wil je weten hoe dat in elkaar zit? Dan is de training Data Driven Business Foundation perfect voor jou. Hierin leggen we je uit hoe alles werkt.  

Mensen kunstmatig manipuleren en sturen aan de hand van een datagedreven werkwijze is onethisch. Wanneer je als datagedreven organisatie klantgegevens verzamelt, valt dit onder de privacywetgeving. Daar moet je gepast mee omgaan. Maar let op, sommige informatie valt niet onder de privacywetgeving. Denk aan gegevens over je huisdieren, je auto, je bedrijf en je gebouw. Het is dus perfect mogelijk om als datagedreven bedrijf een datagedreven aanpak te hanteren in je bedrijfsstrategie die ethisch is en voldoet aan de wet. Als datagedreven bedrijf kun je in jouw bedrijfsstrategie dus prima een datageoriënteerde aanpak aanhouden die ethisch verantwoord én conform de wet is. 

Wil je precies weten wat ethiek betekent in onze datagedreven wereld? Volg dan de training Data Driven Business Foundation of een van de andere kunstmatige intelligentie trainingen.